Về Ngành 

Ngoài những ngành mang tính thị trường như thép , ngân hàng, bán lẻ  ,. ngành dược lại khá kín tiếng vì bản chất các doanh nghiệp dược có tính phân tán rất cao , tiềm lực tài chính lại nhỏ, đến Dược Hậu Giang – doanh nghiệp có quy mô lớn nhất hiện nay chỉ chiếm chưa đến 3% trong tổng số thị phần ( trái ngược với ngành sữa và bia là 2 ngành có cùng quy mô nhưng doanh nghiệp lớn chiếm đa số trong tổng thị phần). Tuy nhiên, ngành công nghiệp dược phẩm Việt Nam được đánh giá  là một trong những thị trường tăng trưởng cao nhất trong khu vực nhờ tăng trưởng kinh tế ngày càng tăng, thu nhập bình quân đầu người tăng và dân số già. 

Hiện nay ngành dược Việt Nam được chia thành 03 nhóm chính gồm:

• Nhóm sản xuất: bao gồm các nhà cung ứng nguyên liệu sản xuất dược phẩm, các công ty dược nội địa, các công ty dược FDI.

• Nhóm phân phối: Bao gồm các nhà phân phối sỉ, phân phối lẻ nội địa và nước ngoài, hệ thống chợ sỉ.

• Nhóm bán lẻ: Bao gồm bệnh viện, nhà thuốc, các phòng mạch tư nhân… Đây là nhóm trực tiếp phân phối đến tay người tiêu dùng cuối cùng trong chuỗi giá trị.

Đối với ngành dược thách thức lớn nhất đó là phải nhập khẩu nguyên liệu dược phẩm từ nước ngoài dẫn đến chi phí giá thành bị ảnh hưởng, chỉ đáp ứng được khoảng 50% nhu cầu thị trường và thuốc nội địa luôn khó trong việc cạnh tranh với thuốc nhập khẩu . Hơn nữa , những thuốc chuyên khoa mang tính kỹ thuật cao với giá trị cao hoàn toàn do các doanh nghiệp nước ngoài chiếm lĩnh. Với mục tiêu đến 2025 , thuốc sx trong nước đạt 75% số lượng sử dụng & 60% giá trị thị trường thì hiện tại nhóm sản xuất sẽ là nhóm tiên phong  và nắm giữ vị trí quan trọng mở ra cơ hội phát triển cho ngành dược tại Việt Nam, đây cũng sẽ là nhóm hưởng lợi khá nhiều từ các chính sách của chính phủ  

Về Pharbaco  

1. Là một trong những doanh nghiệp sản xuất dược hàng đầu và xuất khẩu lớn nhất tại Việt Nam, có vốn hóa đứng thứ 2 trong ngành dược chỉ sau Dược Hậu Giang , đồng thời cũng là doanh nghiệp dược lâu năm nhất với 66 năm hình thành và phát triển.
2. PBC còn là doanh nghiệp hiếm hoi sở hữu nhà máy tiêu chuẩn GMP-EU . EU – GMP cùng Japan – GMP với PIC/S – GMP là tiêu chuẩn dược phẩm cao nhất hiện nay. Theo thống kê thì ở Việt Nam chỉ có 10 doanh nghiệp được cấp chứng nhận EU/Japan – GMP và đều là các doanh nghiệp có quy mô hàng đầu ngành dược tại Việt Nam.
3. Cơ cấu cổ đông: PBC tiền thân là thành viên Bộ Y tế, năm 2015-2016 được đại gia ngành dược Ngô Nhật Phương mua chi phối. Sau khi được tư nhân hoá, PBC đã dần lột xác, đặc biệt với việc đầu tư vào dự án nhà máy sản xuất thuốc theo tiêu chuẩn EU – GMP tại Sóc Sơn, Hà Nội. Tuy nhiên đến giai đoạn cuối năm 2021 ,Ngô Nhật Phương đã hoàn tất thoái toàn bộ vốn khỏi PBC, nhường chỗ cho nhóm chủ mới là Hải Hà Petro của đại gia xăng dầu Thái Bình Trần Tuyết Mai. Tiếp theo đó  PBC hoàn tất tăng vốn từ 900 tỷ lên 1.100 tỷ thông qua phát hành 20 triệu cổ phần riêng lẻ cho nhà đầu tư chiến lược Hải Hà Petro. Qua đó, sở hữu tổ chức của PBC lên tới gần 90% tức là lượng cổ phiếu trôi nổi rất ít . Có thể nói PBC thuộc dạng cổ phiếu khá cô đặc .

Luận điểm đầu tư 

1 .Dự án nhà máy sản xuất dược theo tiêu chuẩn EU – GMP là điểm nhấn 

• Điểm qua thuốc brand name( biệt dược)  và thuốc generics : Thuốc brand name có thể hiểu đơn giản là khi một thuốc mới được phát triển sau nghiên cứu , nhà sản xuất sẽ đặt cho loại thuốc đó một cái tên nhằm chỉ ra hoạt chất của thuốc đồng thời cũng sở hữu bản quyền riêng. Tuy nhiên sau 1 thời gian khoảng 15 năm , thuốc brand name sẽ hết bản quyền , và các doanh nghiệp khác ( không phải nhà sáng chế ) được quyền sản xuất và kinh doanh loại thuốc brandname này tức là sẽ có một bản sao dựa trên thuốc gốc ra đời và nó chính là thuốc generics . Đối với những nước mà nghiên cứu dược phẩm còn chưa phát triển như ở Việt Nam thì generics lại trở thành lựa chọn hàng đầu đối với các doanh nghiệp sản xuất vì không phải bỏ chi phí thời gian cho nghiên cứu mà vẫn tối ưu hoá được lợi nhuận .Tất nhiên do đặc thù của ngành , thuốc generics  cần phải thông qua những khảo hạch khắt khe của giới chức y tế thế giới và các tiêu chuẩn cao nhất cho sản xuất loại thuốc này ra đời : Japan/EU – GMP và PIC/S – GMP .Hay nói cách khác để cạnh tranh trên thị trường thì các tiêu chuẩn này chính là thước đo của Doanh nghiệp .
• Pharbaco là doanh nghiệp tiếp theo sau 8 doanh nghiệp dược sở hữu nhà máy được cấp tiêu chuẩn EU – GMP . Trong đó có 2 doanh nghiệp niêm yết là Imexpharm (mã IMP), Pymepharco (PME) , ngoài ra còn có Dược Hậu Giang được cấp Japan -GMP. Đây là bước tiến lớn đối với doanh nghiệp dược phẩm hàng đầu như là PBC. PBC đã cho triển khai xây dựng dự án nhà máy EU-GMP tại Sóc Sơn với tổng mức đầu tư 1.800 tỷ đồng, chia làm giai đoạn 1 (1.200 tỷ đồng) và giai đoạn 2 (600 tỷ đồng) .Hiện tại, giai đoạn 1 đã hoàn thiện và nghiệm thu  và dự án 2 thì đã hoàn thành được 90% , ban lãnh đạo cũng đang phấn đấu hoàn thiện nốt giai đoạn 2 để nhà máy sớm đi vào hoạt động .Hai nhà máy dược của PBC có tổng mức đầu tư bằng các nhà máy của Imexpharm và Pymepharco cộng lại. Một khi 2 nhà máy này đạt xong chứng nhận EU GMP thì doanh thu 2 nhà máy này phải đạt >2.500 tỷ/năm. Lợi ích đối với các doanh nghiệp đạt tiêu chuẩn EU-GMP chính là được đăng ký thầu thuốc generics với giá cao hơn so với các doanh nghiệp khác , qua đó dần tiến tới cạnh tranh trực tiếp với hàng ngoại nhập.

2. Về tình hình hoạt động tài chính – kinh doanh 

Cơ cấu tài chính

• Điểm đầu tiên có thể thấy ở PBC là doanh thu rất cao nhưng lợi nhuận lại khá khiêm tốn và điều này được lý giải qua số lượng tồn kho lớn gây ảnh hưởng đến chi phí mà do ⅔ đăng ký kinh doanh của công ty sử dụng công văn gia hạn của Cục Quản lý dược dẫn đến doanh nghiệp phải nhập nguyên vật liệu về trước để đảm bảo cung ứng cho đấu thầu .
• Kết quả kinh doanh cả năm 2022 khá ấn tượng và đạt mức tăng trưởng kỷ lục nhờ tiêu thụ dược phẩm tăng mạnh với ghi nhận lợi nhuận sau thuế hơn 62 tỷ đồng, tăng 125% so với cùng kỳ và vượt 15% kế hoạch đề ra. Quý 1/2023 , PBC tiếp tục ghi nhận lợi nhuận tăng trưởng mạnh:  doanh thu thuần tăng 51% là nguyên nhân chính khiến lợi nhuận sau thuế công ty tăng 480% lên gần 24 tỷ đồng, trong bối cảnh lợi nhuận ngành bị phân hoá . Doanh thu dự kiến quý 2 sẽ là khoảng 280 tỉ , LNST 20 tỉ , EPS cả năm ~ 900đ.
  
  

  

Tình hình hoạt động kinh doanh 

• Về phía PBC , ban lãnh đạo cũng tính kế hoạch mở rộng  thêm các chuỗi nhà thuốc với thương hiệu PBC để tăng khả năng cạnh tranh .Qua đó có thể thấy PBC đang dần khép kín chu trình của mình từ việc sản xuất cho đầu ra qua hệ thống nhà thuốc bán lẻ . 
• Đồng thời cũng đầu tư hơn 1000 tỷ đồng vào dây chuyền sản xuất theo công nghệ hiện đại  từ các nước tham chiếu 
• PBC cũng là đơn vị có đăng ký thuốc mới nhiều nhất trong ngành dược phẩm tuy nhiên chỉ đạt tiêu chuẩn who gmp là các thuốc phổ thông với các dây chuyền cũ. Sau khi nhà máy mới eu gmp đi vào hoạt động thì PBC mới đc định vị lên tầm cao mới với nhiều sản phẩm cao cấp, chất lượng tầm thế giới (đây cũng sẽ là tiền đề để công ty thực hiện kế hoạch chuyển sàn) .
• Ngoài ra PBC cũng đang dấn thân vào mảng năng lượng tái tạo với việc xin ý kiến để xây dựng nhà máy điện gió Pharbaco -Lộc Bình ,Lạng Sơn công suất dự kiến 90MW , tiến độ thực hiện trong khoảng 2022-2025 

Thoái vốn , thay đổi chủ và mở đường cho nhà đầu tư ngoại 

• Nhóm ông Ngô Nhật Phương đã bỏ ra hơn 500 tỷ cho PBC vay ko lãi để làm dự án eu gmp từ 2017 nhưng đến đầu 2020 thì hết khả năng xoay xở nguồn vốn nên mới chuyển nhượng lại cty cho cty họ Tô là công ty Vận tải thủy bộ Hải Hà. Nhà họ Tô với tiềm lực tài chính mạnh mẽ được kì vọng sẽ viết tiếp câu chuyện EU GMP và đưa PBC trở thành doanh nghiệp dược phẩm top đầu Việt Nam . Tuy nhiên , gần đây thì họ Tô dính nghi vấn nợ thuế 1.700 tỷ đồng , cùng với Tô Hưng – thành viên HĐQT đăng ký thoái 1 triệu 5 cổ , câu chuyện đang được kỳ vọng tiếp theo là có phải PBC sẽ lại một lần nữa đổi chủ ?? Như đã nói ở trên ,PBC là một viên ngọc xanh đang tiềm ẩn và đợi toả sáng .Cái PBC thiếu chính là một bộ máy lãnh đạo mới có năng lực  có thể giúp PBC toả sáng trên bầu trời rộng lớn hơn .
• Mới đây theo rumor thì khả năng năm nay sẽ có cổ  đông chiến lược ngoại , điều này cũng không quá ngạc nhiên khi trong ngành dược vốn không giới hạn room ngoại .Việc có tay chơi ngoại sẽ góp phần đa dạng nhóm cổ đông doanh nghiệp đồng thời cũng sẽ thu hút dòng vốn chảy từ nước ngoài qua đó tạo tiền đề cho sự phát triển của doanh nghiệp sau này .